Creative Commons ialah sebuah pertubuhan bukan untung
yang bermatlamat untuk meluaskan penerbitan jenis karya yang boleh
digunakan semula dan dikongsi oleh orang lain. Pertubuhan ini telah
menghasilkan beberapa lesen hak cipta yang dikenali sebagai lesen-lesen Creative Commons.
Lesen-lesen ini membolehkan si pemberi lesen membenarkan karyanya
disalin dan diedarkan semula kepada orang lain, namun sebahagian
daripada hak-haknya dipelihara.
Lesen-lesen Creative Commons boleh dikenakan pada pelbagai jenis
karya, khususnya karya yang berbentuk seni, umpamanya gambar lukis,
karya sastera, dan muzik.
Pada tahun 2004, Projek Creative Commons memperoleh anugerah Golden Nica Award di Prix Ars Electronica bagi kategori "Net Vision".
Apakah yang kita faham mengenai Kandungan Terbuka? - Kandungan yang boleh digunakan secara bebas.==
Kandungan Terbuka adalah kandungan yang terbuka dan boleh diakses secara bebas - secara lalai, bukan sahaja selepas penulis telah memberikan kebenaran individu. Ini bukanlah satu persoalannya. Undang-undang hak cipta menganggap bahawa kandungan hanya boleh diedarkan dan digunakan apabila pemilik hak-hak ini jelas membenarkannya. Walau bagaimanapun, untuk menggunakan peraturan asas ini dalam era digital menjadi semakin lebih banyak dipersoalkan. Budaya manusia sentiasa dibentuk oleh usaha untuk meningkatkan yang sedia ada. Semua orang membina sesuatu yang orang lain telah wujudkan.
Kandungan digital boleh digunakan semula dan lebih mudah berbanding sebelum ini. Oleh itu,secara teknikalnya keperluan asas undang-undang patut diberikan. Pengetahuan berkesan yang percuma, sentiasa boleh diakses kepada semua orang, keperluan asas undang-undang yang diguna pakai dengan teliti menjadi konteks Internet. Ahli-ahli sains khususnya mengetengahkan potensi besar Internet dan pertukaran pengetahuan secara bebas. Pada tahun 2003, pertubuhan-pertubuhan saintifik Jerman diminta dalam Perisytiharan Berlin untuk akses percuma kepada kerja-kerja saintifik:
"...Misi kami untuk menyebarkan pengetahuan hanya separuh jalan jika maklumat itu tidak dibuat secara meluas dan mudah didapati untuk masyarakat..."
Kini terdapat banyak projek-projek yang berjaya dalam misi mereka untuk memupuk dan menyebarkan pengetahuan percuma. Grafik ini menunjukkan hanya beberapa daripada mereka:
* talian ensiklopedia Wikipedia adalah tempat di mana pengguna boleh mengumpul pengetahuan manusia;
* Akses Terbuka membolehkan pertukaran pengetahuan dalam bidang akademik;
* Sumber Terbuka Perisian Komuniti bekerjasama untuk membangunkan perisian berdasarkan kod yang mudah didapati;
* Yayasan pengetahuan terbuka menggalakkan penerbitan, penggunaan dan penggunaan semula asas pengetahuan terbuka.
Semua ini dilakukan dengan menggunakan lesen percuma, di mana Kesatuan Kretif Perlesenan Awan (CCPL) dan GNU Perlesenan Umum Awam (GPL) merupakan contoh yang terkenal.
Peluang baru penyebaran ilmu bukan sahaja melalui bentuk klasik tetapi juga dan semakin melalui paradigma akses terbuka Internet perlu disokong. Kami mentakrifkan akses terbuka sebagai sumber yang komprehensif bagi pengetahuan manusia dan warisan budaya yang telah diluluskan oleh masyarakat saintifik.
Dalam usaha untuk merealisasikan wawasan perwakilan global dan pengetahuan mudah diakses, Web masa depan mestilah mampan, interaktif, dan telus. Kandungan dan alat perisian mestilah boleh diakses secara terbuka dan serasi.
Dalam konteks perisian prinsip Sumber Terbuka telah dirancang. Sumber Terbuka bermakna kod sumber perisian boleh diakses secara bebas untuk semua orang. Sumber Terbuka telah diperkenalkan, supaya pembangun perisian tidak perlu bermula sekali lagi apabila mereka menulis perisian baru, tetapi boleh membina kerja-kerja yang sedia ada.
Untuk memastikan prinsip Lesen GNU Lesen Awam Umum (GPL) telah ditetapkan. Perisian di bawah lesen ini boleh digunakan dan yang diberikan oleh semua orang. Pendekatan Sumber Terbuka dalam perisian jelas juga membolehkan kepenggunaan komersial. Kejayaan juga bergantung kepada pilihan ini dengan jumlah yang besar. Kandungan Terbuka bergantung kepada idea asas yang sama sebagai perisian Sumber Terbuka: kerja-kerja bertulis, filem dan kerja-kerja multimedia juga hendaklah membenarkan untuk digunakan secara bebas. Pilihan ini terkenal ke kandungan lesen sebagai Kandungan Terbuka yang membolehkan penggunaan percuma terletak dalam set perlesen awam Creative Commons (CC).
Creative Commons telah dibangunkan pada tahun 2001 sebagai satu inisiatif profesor undang-undang, Lawrence Lessig di Universiti Stanford. Ia bertujuan untuk memberikan perlesen yang mudah difahami untuk siaran kandungan awam untuk semua orang, dan dengan itu melanjutkan lagi kesatuan budaya, malah mungkin menjadikan mereka dalam perkara utama
Sebaliknya prinsip biasa undang-undang hak cipta, di mana semua hak terpelihara oleh penulis, penggunaan lesen tersebut hanya memelihara hak tertentu. Kandungan yang disediakan kepada orang awam akan digunakan. Creative Commons tidak bercanggah dengan undang-undang hak cipta yang sedia ada, tetapi itulah hakikatnya. Tanpa undang-undang hak cipta siaran tidak akan behasil. Kandungan yang dilindungi hak cipta, seperti filem, muzik, teks dan imej-imej boleh digunakan secara bebas melalui lesen tersebut.
Kebanyakan hasil kreatif mahu teks , muzik atau filem mereka untuk digunakan oleh seberapa ramai orang yang mungkin (pengagihan kerja-kerja adalah de jure juga sejenis penggunaan). Mereka mempunyai kepentingan dalam pertukaran bebas maklumat. Kandungan khususnya pendidikan diwujudkan dengan tujuan untuk mencapai seberapa ramai pelajar yang mungkin. Dalam kes ini, apa-apa sekatan undang-undang adalah tidak produktif.
Salah satu sekatan yang paling teruk adalah untuk tidak berbuat apa-apa. Bunyinya seperti paradoks yang menggambarkan undang-undang lalai: "Semua hak cipta terpelihara". Sesiapa yang mencipta sesuatu yang baru, tetapi tidak menjelaskan jika dan bagaimana karya-karya beliau boleh digunakan, dianggap seperti mengatakan "Tiada siapa yang dibenarkan untuk menggunakan kandungan saya". Lesen-lesen CC itu menyediakan satu penyelesaian yang mudah untuk menyatakan keinginan untuk berkongsi dan berkata "Semua orang dibenarkan untuk menggunakan kandungan saya, di bawah terma-terma dan syarat-syarat berikut."
Keterus-terangan dan keboleh-lengkapan lesen CC, mereka telah banyak menyumbang kepada penggunaan secara meluas. Mereka juga mematuhi undang-undang antarabangsa dan disesuaikan dengan kebezaan sistem undang-undang yang berbeza. Orang yang menggunakan perlesen CC sering melakukan ini dengan niat kerja-kerja mereka telah digunakan dalam institusi sosial, budaya dan pendidikan.
Perlesen CC yang mengandungi modul NC, yang hanya membenarkan penggunaan percuma, bukan komersial, sering dianggap sebagai contoh bertentangan dalam dunia di mana institusi walaupun badan kebajikan atau bukan keuntungan dikenakan bayaran untuk setiap kali menggunakan bahan. Sebagai contoh sebab ini adalah menuntut bayaran lesen untuk menyalin dan mengedarkan lembaran nyanyian dalam tadika, yang telah menyebabkan kemarahan orang ramai. Walau bagaimanapun, undang-undang yang sedia ada, tuntutan adalah wajar. Dengan memohon lesen CC, banyak penulis ingin menjauhkan diri daripada amalan-amalan ini. Pilihan modul NC ini selalunya juga kenyataan atas gaya mengaut keuntungan tetapi dianggap tidak wajar.
Walau bagaimanapun, tidak setiap jenis kegunaan komersil adalah negatif. Sebaliknya - ia adalah tidak bermoral dan tidak merugikan masyarakat apabila kandungan juga diedarkan oleh mereka yang mempunyai kepentingan kewangan. Selalunya, kejayaan kerja budaya dan pendidikan sangat bergantung pada kelaziman perniagaan yang sedia ada.
